Klik op een deeltje voor de volledige inhoudsopgave
N.B. Aanvullingen en verbeteringen in: NP 5 (1914)
De familie is afkomstig uit Montauban (tegenwoordig departement Tarn-et-Garonne), waar de stamvader Jean Delprat dit ‘Bèche’ woonde in de eerste helft van de zeventiende eeuw. Twee kleinzoons vestigden zich als Hugenoten, na de herroeping van het Edict van Nantes in 1685, te Amsterdam en werden er lidmaten van de Waalse gemeente. Enige tijd later volgde nog de weduwe van een van hun broers, met haar kinderen. Waren de eerste Amsterdamse generaties kooplieden, Ds. Daniel Delprat (A, VIa, 1758-1841) werd predikant van de Waalse kerk, laatstelijk in ’s-Gravenhage. Hier bracht hij het vervolgens tot hofprediker aan het stadhouderlijk hof en geheim-secretaris van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Ook zijn zes zoons bekleedden allen hoge functies, onder meer als rijksadvocaat en particulier juridisch adviseur van koning Willem III en koningin Wilhelmina, generaal-majoor, lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal en minister van Oorlog. Een andere zoon trad in de voetsporen van zijn vader als Waals predikant.
Gedurende de negentiende en twintigste eeuw waren familieleden prominent in een veelheid aan beroepen, zowel bestuurlijk als in de handel en scheepvaart en in academische beroepen.
Een in 1798 naar de Verenigde Staten getrokken familietak is aldaar in 2005 uitgestorven. Een jongere tak die rond 1800 weer terugkeerde naar Frankrijk, stierf daar in de twintigste eeuw eveneens uit. Van de Nederlandse takken, evenals van een tak die zich eind negentiende eeuw in Australië vestigde, zijn er thans nog maar enkele nazaten.
Wapen I. Gevierendeeld: I in rood een verkort zilveren kruis; II in blauw twee gouden druiventrossen; III in hermelijn een aanziende rode koe, de kop getopt door een vijfpuntige gouden ster; IV in goud twee schuingekruiste knoestige zwarte stokken en een rood kwartierhoofd met drie vijfpuntige zilveren sterren naast elkaar. Helmteken: een gesloten vlucht van blauw en zilver. Dekkleden: rechts, rood gevoerd van goud; links, blauw gevoerd van zilver. Wapenspreuk: Tasche Sans Tache (Tracht zonder smet).
Het wapen waarmee Ds. Daniel Delprat (1758-1841) in 1795 als eerste aanwijsbaar zegelde (CBG, coll. Muschart IF), heeft nadien in de rechter schildhelft veranderingen ondergaan (vgl. CBG, lakzegels, CB-VE-DEL). De druiventrossen zijn soms als moerbeitakjes, moerbeien en frambozen geïnterpreteerd. Het rode kwartierhoofd in IV was ooit een blauwe dwarsbalk. De vijfpuntige zilveren sterren zijn weergegeven als zespuntige spoorraderen. De gekruiste knoestige stokken daaronder blijken in een eerder stadium gekruiste gebladerde takjes te zijn geweest; vgl. Nederland’s Patriciaat 3 (1912) vs. Nederland’s Patriciaat 15 (1925). Bij het tekenen zijn wij van de afbeelding in de laatste uitgave uitgegaan.
Wapen II. In rood een verkort zilveren kruis. Helmteken: een aanziende vlucht van blauw en zilver. Dekkleden: rood gevoerd van zilver. Wapenspreuk: Tasche Sans Tache.
Dit vereenvoudigde wapen, gevoerd door telgen van tak ACA (‘Amsterdamse tak’) en opgenomen in Nederland’s Patriciaat 3 (1912), was in 1908 gekozen door Theodore Felix Albert Delprat (1851-1932). Verklaringen van heraldici over de betekenis van de vier kwartieren in het oorspronkelijke wapen waren niet eensluidend. Bovendien was hij gewezen op het wapen van zekere Antoine Delprat uit Mariac (tegenwoordig departement Ardèche), met alleen het verkorte zilveren kruis zoals in kwartier I, dat op 23 febr. 1702 zou zijn genoteerd door de wapenkoning Charles d’Hozier, in opdracht van koning Lodewijk XIV. Een kopie van dit wapenschild op perkament, met bronverwijzing, en correspondentie over de kwestie bevinden zich in het familiearchief.
Wapen I. Gevierendeeld: I in rood een verkort zilveren kruis; II in blauw twee gouden druiventrossen; III in hermelijn een aanziende rode koe, de kop getopt door een vijfpuntige gouden ster; IV in goud twee schuingekruiste knoestige zwarte stokken en een rood kwartierhoofd met drie vijfpuntige zilveren sterren naast elkaar. Helmteken: een gesloten vlucht van blauw en zilver. Dekkleden: rechts, rood gevoerd van goud; links, blauw gevoerd van zilver. Wapenspreuk: Tasche Sans Tache (Tracht zonder smet).
Het wapen waarmee Ds. Daniel Delprat (1758-1841) in 1795 als eerste aanwijsbaar zegelde (CBG, coll. Muschart IF), heeft nadien in de rechter schildhelft veranderingen ondergaan (vgl. CBG, lakzegels, CB-VE-DEL). De druiventrossen zijn soms als moerbeitakjes, moerbeien en frambozen geïnterpreteerd. Het rode kwartierhoofd in IV was ooit een blauwe dwarsbalk. De vijfpuntige zilveren sterren zijn weergegeven als zespuntige spoorraderen. De gekruiste knoestige stokken daaronder blijken in een eerder stadium gekruiste gebladerde takjes te zijn geweest; vgl. Nederland’s Patriciaat 3 (1912) vs. Nederland’s Patriciaat 15 (1925). Bij het tekenen zijn wij van de afbeelding in de laatste uitgave uitgegaan.
Wapen II. In rood een verkort zilveren kruis. Helmteken: een aanziende vlucht van blauw en zilver. Dekkleden: rood gevoerd van zilver. Wapenspreuk: Tasche Sans Tache.
Dit vereenvoudigde wapen, gevoerd door telgen van tak ACA (‘Amsterdamse tak’) en opgenomen in Nederland’s Patriciaat 3 (1912), was in 1908 gekozen door Theodore Felix Albert Delprat (1851-1932). Verklaringen van heraldici over de betekenis van de vier kwartieren in het oorspronkelijke wapen waren niet eensluidend. Bovendien was hij gewezen op het wapen van zekere Antoine Delprat uit Mariac (tegenwoordig departement Ardèche), met alleen het verkorte zilveren kruis zoals in kwartier I, dat op 23 febr. 1702 zou zijn genoteerd door de wapenkoning Charles d’Hozier, in opdracht van koning Lodewijk XIV. Een kopie van dit wapenschild op perkament, met bronverwijzing, en correspondentie over de kwestie bevinden zich in het familiearchief.
Genealogisch en historisch
Biografisch
Biografisch portaal
Zoek op 'Delprat' op de website van het Biografisch Portaal van Nederland.
N.B. De aldaar vermelde personen kunnen ook telgen van gelijknamige, niet-verwante families betreffen.
Delprat Familiestichting
Archief geslacht Delprat, 1559-1943, in Nationaal Archief, 's-Gravenhage (toegang 2.21.183.16)
Zie voor meer informatie over de naam Delprat de Nederlandse Familienamenbank.
N.B. De informatie aldaar kan ook een gelijknamige, niet-verwante familie (of families) betreffen.
redactie@blauweboekje.nl
06-82169013